سرپرست دانشگاه خوارزمی در نشست تخصصی هوش مصنوعی و طراحی یادگیری در جمع خبرنگاران به موضوعات کلیدی از جمله یادگیری هوشمند، تولید و توسعه محتوای آموزشی، کاربردهای نظری و عملی هوش مصنوعی در آموزش، مباحث روش‌شناسی، فرهنگ و تحول آموزشی، و همچنین نقش علم داده و هوش مصنوعی پرداختند.
هوش مصنوعی نه‌تنها یک ابزار، بلکه انقلابی در شیوه‌های یادگیری و آموزش است / سرپرست دانشگاه خوارزمی در نشست تخصصی هوش مصنوعی و طراحی یادگیری در جمع خبرنگاران به موضوعات کلیدی از جمله یادگیری هوشمند، تولید و توسعه محتوای آموزشی، کاربردهای نظری و عملی هوش مصنوعی در آموزش، مباحث روش‌شناسی، فرهنگ و تحول آموزشی، و همچنین نقش علم داده و هوش مصنوعی پرداختند.
به گزارش پایگاه خبری ندای البرز، دکتر عبدالهی با اشاره به نقش هوش مصنوعی در فعال‌سازی یادگیرندگان، بیان کردند: یکی از چالش‌های نظام آموزشی کنونی، منفعل بودن یادگیرنده است. در حالی که اصل یادگیری بر مشارکت فعال استوار است، سیستم‌های آموزشی موجود دانش‌آموزان و دانشجویان را به دریافت‌کنندگان منفعل تبدیل کرده‌اند. هوش مصنوعی می‌تواند این روند را تغییر دهد و یادگیری را فراتر از زمان و مکان گسترش دهد. دیگر نیازی به تک‌منبعی بودن یا تک‌معلمی نیست؛ یادگیرندگان می‌توانند از اساتید جهانی، منابع متنوع و حتی ترجمه‌های هوشمند بهره ببرند.
ایشان همچنین به یادگیری شخصی‌شده اشاره کردند و افزودند: فناوری‌های نوین به ما کمک می‌کنند تا تفاوت‌های فردی را در آموزش لحاظ کنیم و هر فرد بر اساس نیاز و توانایی‌های خود یاد بگیرد. این به معنای حذف محیط‌های جمعی نیست، بلکه تقویت تعاملات انسانی با ابزارهای هوشمند است.

چالش‌های پیش رو

دکتر عبدالهی به برخی چالش‌های استفاده از هوش مصنوعی در آموزش اشاره کردند: آمادگی روانی معلمان و مسئولان – نیاز به زیرساخت‌های مناسب – لزوم بازنگری در برنامه‌ریزی آموزشی
در پایان، ایشان تأکید کردند که جهان به سمت آموزش هوشمند پیش می‌رود و اگر ایران نتواند همگام با این تحولات حرکت کند، از قافله علم و فناوری عقب خواهد ماند. هوش مصنوعی نه‌تنها یک ابزار، بلکه انقلابی در شیوه‌های یادگیری و آموزش است. برای بهره‌برداری از این فرصت، نیاز به برنامه‌ریزی کلان، سرمایه‌گذاری و تغییر نگرش در نظام آموزشی کشور داریم.
دکتر نسرین محمدحسنی، دبیر علمی همایش، با اشاره به تحولات جهانی در حوزه یادگیری مجازی، تأکید کردند: امروزه آزمایشگاه‌های مجازی، محیط‌های شبیه‌سازی شده و ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، انقلابی در فرآیند یادگیری ایجاد کرده‌اند. این فناوری‌ها نه‌تنها هزینه‌ها را کاهش داده‌اند، بلکه امکان شخصی‌سازی آموزش را فراهم می‌کنند. یکی از چالش‌های نظام آموزشی فعلی، نادیده گرفتن تفاوت‌های فردی و پیش‌دانسته‌های یادگیرندگان است که هوش مصنوعی می‌تواند این نقص را برطرف کند.

محورهای کلیدی همایش

دکتر محمدحسنی به سه محور اساسی این همایش اشاره کردند:

۱. معرفی ابزارها و فناوری‌های نوین آموزشی

۲. بررسی ابعاد فرهنگی و تغییرات پارادایمی در آموزش

۳. مطالعه چالش‌ها و فرصت‌های پیاده‌سازی این فناوری‌ها

وی افرود: همانند هر فناوری نوظهور، در ابتدا موجی از اشتیاق و سپس دوره‌ای از انتقادات و سوءاستفاده‌ها را شاهد هستیم. بنابراین باید با شناخت کافی و برنامه‌ریزی دقیق وارد این عرصه شویم.

بازتعریف نقش معلم در عصر دیجیتال

دبیر علمی همایش در پاسخ به نگرانی‌ها درباره جایگاه معلمان، ایشان توضیح دادند: تاریخ نشان داده است با ورود هر فناوری جدید (از تلویزیون تا اینترنت)، پیش‌بینی‌ها درباره حذف معلم محقق نشده است. بلکه نقش معلم از انتقال‌دهنده دانش به تسهیل‌گر فرآیند یادگیری تغییر یافته است. امروزه معلم باید به عنوان راهنمایی عمل کند که زمینه را برای کشف و خلاقیت دانش‌آموزان فراهم می‌آورد.

برنامه‌های آینده و دعوت به مشارکت دبیر علمی همایش از برنامه‌های آتی خبر داد: برگزاری ۳۰ کارگاه تخصصی با محوریت آموزش هوش مصنوعی، تدوین سیاست‌های اجرایی برای ایجاد زیرساخت‌های لازم، تبادل تجربیات بین‌المللی با حضور متخصصان داخلی و خارجی

تفاوت آموزش الکترونیکی واقعی با آنچه در ایران اجرا شد

دکتر محمدحسنی به آسیب‌شناسی دوره کرونا پرداختند: آنچه در ایران به نام آموزش الکترونیکی اجرا شد، در واقع فقط ارسال فایل‌های PDF بود. در حالی که در دنیا از اصطلاح e-Learning یا یادگیری الکترونیکی استفاده می‌کنند که سیستمی کاملاً متفاوت است. دلیل این شکاف چیست؟ عدم برنامه‌ریزی صحیح و شتابزدگی در اجرا.

اهداف و دستاوردهای همایش

وی در بخش پایانی سخنان خود بر چند محور تأکید کردند: ۱. پیشگیری از اشتباهات گذشته با ارائه راهکارهای علمی ۲. تبادل تجربیات موفق بین متخصصان داخلی و خارجی ۳. تدوین استانداردهای اجرایی برای استفاده بهینه از فناوری *«رسالت این همایش این است که نشان دهد چگونه می‌توان از فناوری به شکل صحیح استفاده کرد تا دوباره شاهد تکرار اشتباهات گذشته نباشیم.

دکتر محمد زره ساز، رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی با اعلام دستاوردهای علمی دانشکده گفت: خوشحالم اعلام کنم گروه‌های علوم تربیتی ما در رتبه‌بندی تایمز رتبه اول کشور را کسب کرده‌اند. همچنین گروه‌های روانشناسی در رتبه چهارم ملی قرار دارند. این همایش به همت گروه تکنولوژی آموزشی، یکی از گروه‌های پیشگام ما سازماندهی شده است.

نگاهی به آینده آموزش در عصر هوش مصنوعی

ایشان با اشاره به فیلم سینمایی «ماشین زمان» (۲۰۰۲) خاطرنشان کردند: جالب است که این فیلم به نوعی ظهور چت‌بات‌هایی مثل ChatGPT را پیش‌بینی کرده بود. این نشان می‌دهد تحولات فعلی ناگهانی نیست، بلکه ریشه در decades of research دارد. اما نگرانی‌هایی مانند جایگزینی کامل انسان با ماشین، تحلیلی غیرعلمی و نادرست است.

برنامه‌های علمی همایش

در پایان گزارش شد: – از ۲۰۰ مقاله ارسال شده، پس از داوری دقیق ۶۰ مقاله پذیرفته شده است – مقالات منتخب توسط دو داور مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند – ۱۰۰ مقاله به صورت پوستر ارائه خواهد شد — نکات کلیدی: ۱٫ هشدار درباره تکرار اشتباهات گذشته در پیاده‌سازی فناوری آموزشی ۲٫ تأکید بر آموزش معلمان به عنوان کلید موفقیت تحول دیجیتال ۳٫ ارائه آمارهای دقیق از روند داوری مقالات علمی همایش ۴٫ پاسخ به نگرانی‌های عمومی درباره جایگاه انسان در عصر هوش مصنوعی